Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Dei N M

  • 1 Dei gratia

    Latin Quotes (Latin to English) > Dei gratia

  • 2 Ad maiorem dei gloriam

    Latin Quotes (Latin to English) > Ad maiorem dei gloriam

  • 3 Agnus Dei

    Latin Quotes (Latin to English) > Agnus Dei

  • 4 Caeli enarrant gloriam Dei

    Latin Quotes (Latin to English) > Caeli enarrant gloriam Dei

  • 5 Opus Dei

    Latin Quotes (Latin to English) > Opus Dei

  • 6 Vox populi, vox Dei

    The voice of the people is the voice of God. (Public opinion is obligatory)

    Latin Quotes (Latin to English) > Vox populi, vox Dei

  • 7 deiferus

    dĕĭ-fĕrus, a, um, adj., bearing a god in one's self, Cassiod. Hist. Eccl. 7, 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > deiferus

  • 8 deifico

    dĕĭ-fĭco, āre, v. a., to make one a god, to deify, Cassiod. Hist. Eccl. 7, 2 med.; August. Civ. D. 19, 23, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > deifico

  • 9 deus

    dĕus, i ( voc. sing. deus, Vulg. Psa. 22, 3 al.;

    but, dee,

    Tert. adv. Marc. 1, 29; Prud. Hamart. 931; cf. Prob. Inst. Art. 532, p. 340. The nom. plur. is di and dei; dii is freq. in MSS., but prob. indicates only the length of the ī. Di alone is found in Verg. and Hor.; di and dei indifferently in post-Aug. poets.— Gen.: deōrum and deum. — Poet. also, divum or divom, Enn. ap. Varr. L. L. 5, 10, 65; Cic. N. D. 2, 2, 4; Ter. Ad. 4, 7, 28; Verg. A. 1, 46 et saep.; Hor. Od. 1, 2, 25 al.— Dat.: dis or diis, usually monosyl.; and, deis, mostly postAug.; also,

    DIBVS,

    Inscr. Orell. 1307; 1676; 3091; 3413;

    and DIIBVS,

    ib. 2118; 4608.—As monosyllable, deus, Plaut. Am. prol. 53: deorum, dissyl. id. ib. 45;

    but dĭī,

    Luc. 4, 493:

    dĕī,

    id. 4, 519:

    dĕīs,

    Val. Fl. 7, 29), m. [root in Sanscr.: dī, div- (dyu-), to gleam: dyāus (Gr. zeus), heaven: dévas, God; cf. Gr. dios, eudia; but not theos, Curt. Gr. etym. 503 sqq.]. a god, a deity (for syn. cf.: divus, numen).
    I.
    Prop., Cic. N. D. 1, 22 sq.; id. Tusc. 1, 26, 65 sq.; Plin. 2, 7, 5, § 14: qualem te patriae custodem di genuerunt, etc., Enn. ap. Cic. Rep. 1, 41 (Ann. v. 116 sq. ed Vahl.): ab Jove ceterisque dis deabusque immortalibus... deorum immortalium numen, Cic. Rab. perd. 2, 5 et innum. al.—
    B.
    Special combinations.
    1.
    Forms of ejaculation:

    di,

    Ter. And. 1, 4, 5; id. Phorm. 5, 1, 13:

    di boni,

    id. And. 2, 2, 1; id. Eun. 2, 1, 19; Cic. Att. 6, 6 fin. al.:

    di immortales,

    Plaut. Am. 1, 1, 299; id. Ep. 5, 1, 21; Ter. Eun. 2, 2, 1; Cic. Fin. 2, 28 fin. et saep.; cf.:

    pro di immortales,

    Plaut. Am. 2, 2, 190; Ter. Ad. 3, 4, 1:

    di magni,

    Ov. F. 6, 187:

    di deaeque, Plin. H. N. prooem. § 24: di vostram fidem,

    Plaut. Poen. 4, 2, 78; id. Trin. 2, 4, 190; Ter. And. 4, 3, 1; 4, 4, 5 al. (for which in full:

    di, obsecro vostram fidem,

    Plaut. Am. 5, 1, 78); cf.:

    pro deum atque hominum fidem,

    Ter. And. 1, 5, 2; id. Hec. 2, 1, 1 al.;

    and ellipt.: pro deum immortalium,

    Ter. Ph. 2, 3, 4.—
    2.
    Forms of wishing (well or ill), greeting, asseveration, etc.:

    di bene vortant,

    Plaut. Trin. 2, 4, 101; Ter. Ad. 4, 7, 10;

    and in the order: di vortant bene,

    Ter. Eun. 2, 3, 98; id. Hec. 1, 2, 121:

    utinam di faxint ut, ne, etc.,

    Plaut. Am. 2, 1, 85; Ter. Heaut. 1, 1, 109; cf.:

    ita di deaeque faxint,

    id. Hec. 1, 2, 27:

    di faciant, ut, ne, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 35; 2, 5, 13:

    di prohibeant,

    Ter. And. 3, 3, 36; cf.: di averruncent, Att. ap. Cic. Att. 9, 2 A, 1; and:

    quod di omen avertant,

    the gods forbid, Cic. Phil. 3, 14, 35:

    di melius faciant,

    Plaut. Ps. 1, 3, 81; cf.:

    di melius duint,

    Ter. Ph. 5, 8, 16:

    di meliora ferant,

    Tib. 3, 4, 1:

    di meliora velint,

    Ov. M. 7, 37;

    also ellipt.: di meliora,

    God forbid! Cic. Phil. 8, 3, 9; id. de Sen. 14, 47; Liv; 39, 10 et saep.;

    and di melius,

    Ov. H. 3, 125; Sen. Ep. 98 med.:

    dent tibi di multa bona,

    Plaut. Poen. 1, 1, 80; cf. id. ib. 3, 3, 54; id. Trin. 5, 2, 28; Ter. Ad. 5, 9, 21:

    di te servassint,

    Plaut. As. 3, 3, 64; id. Trin. 2, 2, 103 et saep.:

    di me servatum volunt,

    Plaut. Men. 5, 9, 61; id. Trin. 4, 3, 69 [p. 565] et saep.:

    di te perduint (perdant),

    Plaut. As. 2, 4, 61; id. Ps. 4, 7, 129; Ter. Eun. 2, 3, 10 al.; cf.:

    di te eradicent,

    Ter. And. 4, 4, 22; id. Heaut. 3, 3, 28; and:

    di tibi male faciant,

    id. Phorm. 2, 3, 47; Cic. Fam. 11, 21 al.:

    di te ament (amabunt), as a form of greeting,

    God bless you! Plaut. Most. 1, 4, 27; 3, 2, 28; id. Men. 2, 2, 6 al.:

    ita me di ament (amabunt),

    so help me the gods! Plaut. Poen. 1, 3, 30; Ter. And. 5, 4, 44 et saep.; cf.:

    ita me di bene ament,

    id. Eun. 4, 1, 1; id. Phorm. 1, 3, 13:

    per deos immortales,

    by the immortal gods! Cic. Phil. 3, 14:

    per deos,

    id. Off. 2, 2 al.:

    cum dis volentibus,

    by the gods' help, Enn. in Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 207 ed. Vahl.); Plaut. Mil. 4, 8, 41; id. Pers. 3, 1, 4; cf.:

    dis volentibus,

    God willing, Sall. 3, 14, 19:

    si dis placet,

    if it please the gods, Plaut. Capt. 2, 3, 94;

    for which: si di volent,

    id. Poen. 4, 2, 88;

    more freq.: si dis placet, ironically or contemptuously,

    an't please the gods; if you please; forsooth, Ter. Eun. 5, 3, 10; Cic. Pis. 16 fin.; Liv. 6, 40; 34, 32; Quint. 8, 3, 44; Flor. 3, 4, 1 al.:

    di hominesque,

    i. e. all the world, every body, Cic. Fam. 1, 9, 19; Sall. C. 15, 4; Liv. 3, 17; 3, 19 al.:

    dis hominibusque invitis,

    in spite of every body, Cic. Vatin. 16, 38; id. Q. Fr. 3, 2, 1.—
    C.
    Esp.
    1.
    In poets sometimes a goddess; cf. Gr. theos:

    ducente deo (sc. Venere),

    Verg. A. 2, 632:

    audentes deus ipse juvat (sc. Fortuna),

    Ov. M. 10, 586; Macr. Sat. 3, 8; cf. of Aurora, Cat. ap. Cic. N. D. 1, 28 fin.;

    of Alecto,

    Verg. A. 7, 498 (but in all these passages, some regard deus as absol., = to theion, the divinity, Heyne ad Verg. A. 2, 632).—
    2.
    Of Bacchus, Verg. A. 9, 337; 1, 636.—
    D.
    In eccl. Lat., esp. the God of the Hebrews and Christians, God:

    Deus summus,

    Lact. 1, 1:

    omnipotens,

    Vulg. Gen. 17, 1 et passim. Also of the Son of God, God the Son, Christ:

    Deus pater et Deus filius,

    Lact. 4, 29, 1; Vulg. Johan. 1, 1 al.
    II.
    Transf., of highly distinguished or fortunate persons:

    te in dicendo semper putavi deum,

    Cic. Or. 1, 23, 106; cf. id. ib. 2, 42, 179:

    facio te apud illum deum,

    Ter. Ad. 4, 1, 19:

    audiamus Platonem quasi quendam deum philosophorum,

    Cic. N. D. 2, 12; cf.:

    deus ille noster Plato,

    id. Att. 4, 16, 3:

    ubi nunc nobis deus ille magister, Eryx,

    Verg. A. 5, 392:

    deos quoniam propius contingis (i. e. Augustus and Maecenas),

    Hor. S. 2, 6, 52:

    deus sum, si hoc ita est,

    Ter. Hec. 5, 4, 3; cf.:

    sum deus,

    Plaut. Curc. 1, 3, 11; esp. of great patrons or protectors, a guardian god:

    Lentulus consul, parens deus, salus nostrae vitae,

    Cic. post Red. ad Quir. 5, 11:

    Lentulus, cujus pater deus ac parens nominis mei,

    id. Sest. 69, 144.—Hence freq. in inscriptions and on coins of the period of the empire, as an epithet of the emperors:

    DEO AUG.,

    Inscr. Orell. 609 et saep.; cf. Nem. Venat. 71; Calp. Ecl. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > deus

  • 10 praescientia

    praescĭentĭa, ae, f. [praescio], foreknowledge, prescience (eccl. Lat.):

    Dei bonitas et praescientia,

    Tert. adv. Marc. 2, 5: [p. 1428] Dei, Aug. Civ. Dei, 5, 9; Mart. Cap. 2, § 159; plur., id. 1, § 32.

    Lewis & Short latin dictionary > praescientia

  • 11 deus

        deus ī ( nom plur. dī, diī, rarely deī; gen. deōrum or deūm, poet. also divōm or divūm; dat. dīs, diīs, and later deīs), m    [DIV-], a god, deity: deorum inmortalium numen: consilio deorum, Cs.— In ejaculations: di! T.: di boni! T.: di inmortales! T.: Pro di inmortales! T.: per deos inmortalīs!: di magni! O.: di vostram fidem! T.: pro deūm fidem! T.: Pro deūm atque hominum fidem! T.: pro deūm inmortalium! T.—In wishes, greetings, and asseverations: di bene vortant, T.: utinam ita di faxint, T.: quod di prohibeant, T.: quod di omen avertant, the gods forbid: di melius duint, T.: Di meliora piis, V.: di meliora velint, O.: di meliora! god forbid!: di melius, O.: Di tibi omnia optata offerant, T.: Ut illum di deaeque perdant, T.: Di tibi male faciant, T.: Ita me di ament, T.: cum dis volentibus, by the gods help: dis volentibus, S.: si dis placet, an't please the gods, T.: di hominesque, i. e. all the world: dis hominibusque invitis, in spite of everybody.—The divine power: deum ire per omnīs Terras (dicunt), V.: Incaluit deo, O.— A goddess (poet.): ducente deo (sc. Venere), V.: Audentīs deus ipse iuvat (sc. Fortuna), O.—Of persons, a god, divine being: te in dicendo semper putavi deum: Plato quasi deus philosphorum: deus ille magister, V.: deos quoniam propius contingis, the powers that be, H.: deus sum, si hoc ita est, my fortune is divine, T.
    * * *
    I
    god; God!: Oh God
    II
    God (Christian text); god; divine essence/being, supreme being; statue of god

    Latin-English dictionary > deus

  • 12 consentium

    I
    council/body of Dei Consentes
    II
    (sacred) rites (pl.) established by common agreement (w/sacra)

    Latin-English dictionary > consentium

  • 13 anima

    ănĭma, ae, f. ( gen. animāï, Lucr. 1, 112; 3, 150 et saep.; cf. Neue, Formenl. I. p. 12; Lachm. ad Lucr. 1, 29; dat. and abl. plur. regul. animis, Cic. Fam. 14, 14; Lact. Inst. 6, 20, 19; 7, 2, 1; Arn. 2, 18; 2, 30; 2, 33; Aug. Civ. Dei, 13, 18; 13, 19; id. Ver. Relig. 22, 43:

    animabus, only in eccl. and later Lat.,

    Vulg. Exod. 30, 12; ib. Psa. 77, 18; ib. Matt. 11, 29; ib. Heb. 13, 17 et saep.; Tert. adv. Marc. 4, 34; id. Anim. 33 al.; Aug. Civ. Dei, 19, 23; Prud. c. Symm. 1, 531; Aus. Rer. Odyss. 11; Serv. ad Verg. A. 6, 136 al.; Neue, Formenl. I. p. 29) [v. animus], pr. that which blows or breathes; hence,
    I.
    Lit., air, a current of air, a breeze, wind (mostly poet.):

    ne quid animae forte amittat dormiens,

    Plaut. Aul. 2, 4, 23 sq.: vela ventorum animae immittere, Att. ap. Non. p. 234, 9 (Trag. Rel. p. 137 Rib.):

    aurarum leves animae,

    Lucr. 5, 236:

    prece quaesit Ventorum pavidus paces animasque secundas,

    he anxiously implores a lull in the winds and a favoring breeze, id. 5, 1229:

    impellunt animae lintea,

    Hor. C. 4, 12, 2:

    Ne dubites quin haec animaï turbida sit vis,

    Lucr. 6, 693: Quantum ignes animaeque [p. 121] valent (of the wind in the workshop of Vulcan), Verg. A. 8, 403.—Also of a flame of fire (blowing like the air): noctilucam tollo, ad focum fero, inflo; anima reviviscit, Varr. ap. Non. p. 234, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., the air, as an element, like fire, water, and earth (mostly poet.): aqua, terra, anima et sol, Enn. ap. Varr. R. R. 1, 4, 1:

    qui quattuor ex rebus posse omnia rentur, Ex igni, terrā atque animā, procrescere et imbri,

    Lucr. 1, 715:

    ut, quem ad modum ignis animae, sic anima aquae, quodque anima aquae, id aqua terrae proportione redderet. Earum quattuor rerum etc.,

    Cic. Tim. 5:

    utrum (animus) sit ignis, an anima, an sanguis,

    id. Ac. 2, 39, 124:

    si anima est (animus), fortasse dissipabitur,

    id. Tusc. 1, 1, 24; 1, 25, 6:

    si deus aut anima aut ignis est, idem est animus hominis,

    id. ib. 1, 26, 65:

    animus ex inflammatā animā constat, ut potissimum videri video Panaetio,

    id. ib. 1, 18, 42:

    Semina terrarumque animaeque,

    Verg. E. 6, 32.—
    B.
    The air inhaled and exhaled, breath (concr.); while spiritus denotes orig. breathing (abstr.; very freq. in prose and poetry); cf. Cic. N. D. 2, 54, 136:

    excipiat animam eam, quae ducta sit spiritu,

    Plaut. As. 5, 2, 44:

    animam compressi, aurem admovi,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28 Ruhnk.:

    animam recipe,

    take breath, id. Ad. 3, 2, 26:

    cum spiritus ejus (sc. Demosthenis) esset angustior, tantum continendā animā in dicendo est assecutus, ut, etc.,

    Cic. de Or. 1, 61, 261:

    ne circuitus ipse verborum sit longior quam vires atque anima patiatur,

    id. ib. 3, 49, 191; 3, 46, 181; id. N. D. 2, 54, 136: fetida anima nasum oppugnat, Titin. ap. Non. p. 233, 5 (Com. Rel. p. 136 Rib.); Caecil. ib. 9:

    qui non modo animum integrum, sed ne animam quidem puram conservare potuisset,

    Cic. Verr. 2, 3, 58: animas et olentia Medi Ora fovent illo, with this the Medes correct their breath, etc., Verg. G. 2, 134:

    respiramen iterque Eripiunt animae,

    Ov. M. 12, 143; cf. id. F. 1, 425:

    animae gravitas,

    bad smell of the breath, Plin. 20, 9, 35, § 91; cf. id. 11, 37, 72, § 188; 22, 25, 64, § 132 al.:

    artavit clusitque animam,

    Luc. 4, 370; so Tac. A. 6, 50:

    spes illorum abominatio animae,

    Vulg. Job, 11, 20.—Of breath exhaled:

    inspirant graves animas,

    Ov. M. 4, 498.— Of the air breathed into a musical instrument, a breath of air, Varr. ap. Non. p. 233. 13.—Since air is a necessary condition of life,
    C.
    1.. The vital principle, the breath of life:

    animus est, quo sapimus, anima, quā vivimus,

    Non. p. 426, 27 (hence anima denotes the animal principle of life, in distinction from animus, the spiritual, reasoning, willing principle; very freq. in Lucr. and class.): Mater est terra, ea parit corpus, animam aether adjugat, Pac. ap. Non. p. 75, 11 (Trag. Rel. p. 88 Rib.):

    tunc cum primis ratione sagaci, Unde anima atque animi constet natura, videndum,

    whence spring life and the nature of the mind, Lucr. 1, 131; 3, 158 sq.; so id. 3, 417 sq.; 3, 565; 3, 705; 2, 950; 4, 922; 4, 944; 4, 959; 6, 798; 6, 1223;

    6, 1233 et saep.: deus totus est sensuus, totus visuus, totus audituus, totus animae, totus animi, totus sui,

    Plin. 2, 7, 5, § 14 Jan:

    quaedam (animantia) animum habent, quaedam tantum animam,

    Sen. Ep. 58:

    anima omnis carnis in sanguine est,

    Vulg. Lev. 17, 14 al. —Hence,
    2.
    In gen., life:

    cum anima corpus liquerit,

    Att. Trag. Rel. p. 214 Rib.:

    Animae pauxillulum in me habet,

    Naev. Com. Rel. p. 14 Rib.: Date ferrum, quī me animā privem, Enn. ap. Non. p. 474, 31 (Trag. Rel. p. 37 Rib.): me dicabo atque animam devōvo (i. e. devovero) hostibus, Att. ap. Non. p. 98, 12 (Trag. Rel. p. 283 Rib.):

    conficit animam vis volneris,

    Att. Trag. Rel. p. 209 Rib.:

    adimere animam,

    Plaut. Mil. 3, 1, 137; so id. Men. 5, 5, 7:

    exstinguere,

    Ter. Ad. 3, 2, 16:

    relinquere,

    id. ib. 3, 4, 52:

    edere,

    Cic. Sest. 38:

    de vestrā vitā, de conjugum vestrarum ac liberorum animā judicandum est,

    id. Cat. 4, 9, 18:

    si tibi omnia sua praeter animam tradidit,

    id. Rosc. Am. 50:

    libertas et anima nostra in dubio est,

    Sall. C. 52, 6:

    pauci, quibus relicta est anima, clausi in tenebris, etc.,

    id. J. 14, 15; cf.

    retinere,

    id. ib. 31, 20:

    de manu viri et fratris ejus requiram animam hominis,

    Vulg. Gen. 9, 5; ib. Matt. 2, 20; ib. 1 Cor. 14, 7:

    animam agere,

    to give up the ghost, to die, Cic. Tusc. 1, 9, 19;

    so also efflare,

    to expire, id. ib.; id. Mil. 18 fin.; Suet. Aug. 99; so,

    exhalare,

    Ov. M. 15, 528; and, exspirare, id. ib. 5, 106 (cf. in Gr. thumon apopneein, psuchên ekpneein, bion apopsuchein, etc.):

    deponere,

    Nep. Hann. 1, 3:

    ponere,

    Vulg. Joan. 10, 17; 13, 27:

    amittere,

    Lucr. 6, 1233:

    emittere,

    Nep. Epam. 9, 3 Br. (so in Gr. aphienai tên psuchên):

    proicere,

    Verg. A. 6, 436:

    purpuream vomit ille animam, said of a wounded man,

    id. ib. 9, 349.—In Vulg. Matt. 16, 25 and 26, anima in v. 25 seems to pass to the higher meaning, soul, (cf. infra, II. D.) in v. 26, as hê psuchê in the original also can do.— Poet.:

    anima amphorae,

    the fumes of wine, Phaedr. 3, 1: Ni ego illi puteo, si occepso, animam omnem intertraxero, draw up all the life of that well, i. e. draw it dry, Plaut. Am. 2, 2, 41.— Trop.:

    corpus imperii unius praesidis nutu, quasi animā et mente, regeretur,

    Flor. 4, 3:

    accentus quasi anima vocis est,

    Pompon. p. 67 Lind.—Prov.: animam debere, to owe life itself, of one deeply in debt:

    quid si animam debet?

    Ter. Phorm. 4, 3, 56 (Graecum proverbium: kai autên tên psuchên opheilei, Don.).—Metaph., applied to plants and other things possessing organic life, Sen. Ep. 58; so Plin. 17, 21, 35, § 152; 31, 1, 1, § 3; 14, 1, 3, § 16 al.—
    3.
    Meton., a creature endowed with anima, a living being: ova parere solet genu' pennis condecoratum, non animam, Enn. ap. Varr. L. L. 5, 10, 18:

    hi (deos) fibris animāque litant,

    Stat. Th. 2, 246; Vulg. Gen. 2, 7; ib. Josh. 11, 11; ib. Luc. 9, 56; ib. Act. 2, 43 et saep.:

    animae rationis expertes,

    Lact. 3, 8.—So esp. of men (as we also say souls for persons; poet. or in post-Aug. prose):

    egregias animas, quae sanguine nobis Hanc patriam peperere suo, etc.,

    Verg. A. 11, 24:

    animae quales nec candidiores, etc.,

    Hor. S. 1, 5, 41; Luc. 5, 322:

    vos Treveri et ceterae servientium animae,

    ministering spirits, Tac. H. 4, 32.—So in enumerations in eccl. Lat.:

    hos genuit Jacob sedecim animas,

    Vulg. Gen. 46, 18; 46, 22; ib. Act. 2, 41; 7, 14.—Of slaves (eccl. Lat.):

    merces animarum hominum,

    Vulg. Apoc. 18, 13 (after the use of hê psuchê and). —Hence, also, souls separated from the body, the shades of the Lower World, manes: Unde (ex Averno) animae excitantur, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    tu pias laetis animas reponis Sedibus,

    Hor. C. 1, 10, 17; cf. id. S. 1, 8, 29:

    animamque sepulcro Condimus,

    Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 612; so id. ib. 8, 488; 10, 41; 14, 411; 15, 158; Suet. Caes. 88; so,

    vita: tenuīs sine corpore vitas volitare,

    Verg. A. 6, 292.—So in eccl. Lat. of departed spirits:

    timete eum, qui potest animam et corpus perdere in Gehennam,

    Vulg. Matt. 10, 28 bis:

    non derelinques animam meam in Inferno,

    ib. Act. 2, 27; ib. Apoc. 6, 9; 20, 4.—
    4.
    As expressive of love:

    vos, meae carissimae animae,

    my dearest souls, Cic. Fam. 14, 14; 14, 18:

    Pro quā non metuam mori, Si parcent animae fata superstiti,

    the dear surviving life, Hor. C. 3, 9, 12; cf.:

    animae dimidium meae,

    id. ib. 1, 3, 8:

    meae pars animae,

    id. ib. 2, 17, 5.—
    D.
    Sometimes for animus, as the rational soul of man.
    a.
    The mind as the seat of thought (cf. animus, II. A.):

    anima rationis consiliique particeps,

    Cic. N.D.1, 31, 87:

    causa in animā sensuque meo penitus affixa atque insita,

    id. Verr. 2, 5, 53:

    ingenii facinora, sicut anima, immortalia sunt,

    Sall. J. 2, 2.—So often in eccl. Lat.:

    ad te Domine, levavi animam meam,

    Vulg. Psa. 24, 1; 102, 1; 118, 129:

    magnificat anima mea Dominum,

    ib. Luc. 1, 46; ib. Act. 15, 24 al.—
    b.
    As the seat of feeling (cf. animus, II. B.): sapimus animo, fruimur animā: sine animo anima est debilis, Att. ap. Non. p. 426, 29 (Trag. Rel. p. 175 Rib.):

    desiderat anima mea ad te, Deus,

    Vulg. Psa. 41, 2:

    tristis est anima mea,

    ib. Matt. 26, 38; ib. Joan. 10, 27 et saep.—
    E.
    For consciousness (cf. animus, II. A. 3. and conscientia, II. A.):

    cum perhibetur animam liquisse,

    Lucr. 3, 598; in this phrase animus is more common.

    Lewis & Short latin dictionary > anima

  • 14 animositas

    ănĭmōsĭtas, ātis, f. [animosus] (only post-class.).
    I.
    Boldness, courage, spirit:

    resistendi,

    Amm. 16, 12:

    equi,

    Sid. Ep. 4, 3. —
    II.
    Vehemence, impetuosity, ardor, Macr. Somn. Scip. 1, 6; in plur., * id. ib. 2, 12; Aug. Ep. 162, and Civ. Dei, 14, 2 al.—
    III.
    Wrath, enmity (eccl. Lat.):

    iracundia animositatis illius (Dei) subversio illius est,

    Vulg. Eccli. 1, 28; ib. 2 Cor. 12, 20; ib. Heb. 11, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > animositas

  • 15 arca

    arca, ae, f. [arceo:

    arca et arx quasi res secretae, a quibus omnes arceantur,

    Serv. ad Verg. A. 1, 262; v. arceo], a place for keeping any thing, a chest, box.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    arca vestiaria,

    Cato, R. R. 11, 3: ex illā oleā arcam esse factam eoque [p. 153] conditas sortes, Cic. Div. 2, 41, 86; Suet. Tib. 63:

    arca ingens variorum venenorum plena,

    id. Calig. 59 al. —Very freq.,
    B.
    Esp.,
    1.
    A box for money, a safe, a coffer, and particularly of the rich, and loculi was their purse, porte-monnaie, while sacculus was the pouch of the poor, Juv. 1, 89 sq.; 11, 26; cf. id. 10, 25; 14, 259 Ruperti, and Cat. 13, 8; Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:

    populus me sibilat: at mihi plaudo Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arcā,

    Hor. S. 1, 1, 67.—Hence, meton., like our purse, for the money in it:

    arcae nostrae confidito,

    rely upon my purse, Cic. Att. 1, 9; id. ad Q. Fr. 2, 12; id. Par. 6, 1; Cat. 23, 1; Col. 3, 3, 5; 8, 8, 9; Plin. Ep. 3, 19, 8; Sen. Ep. 26 fin. — Hence, ex arcā absolvere aliquem, to pay in cash upon the spot (opp. de mensae scripturā absolvere), Ter. Ad. 2, 4, 13 Don.; cf. id. Phorm. 5, 7, 29 Don., and arcarius.—And of public money, state treasure, revenues (late Lat.):

    frumentaria,

    Dig. 50, 4, 1, § 2:

    vinaria,

    Symm. Ep. 10, 42 al. —
    2.
    A coffin (cf. Smith, Dict. Antiq.), Liv. 40, 29; cf. Plin. 13, 13, 27, § 85; Val. Max. 1, 1:

    cadavera Conservus vili portanda locabat in arcā,

    Hor. S. 1, 8, 9; Luc. 8, 736; Dig. 11, 7; Inscr. Orell. 3560; 4429.—
    II.
    Transf. Of any thing in the form of a box or chest.
    A.
    Noah's ark (eccl. Lat.), Vulg. Gen. 6, 14 sqq.; ib. Matt. 24, 38; ib. Heb. 11, 7 al.—
    B.
    In Jewish antiq., the Ark of the Covenant (eccl. Lat.):

    arca foederis,

    Vulg. Deut. 10, 8:

    arca foederis Domini,

    ib. Num. 10, 33:

    arca testimonii,

    ib. Exod. 26, 34:

    arca testamenti,

    ib. Heb. 9, 4:

    arca testamenti Dei,

    ib. Jer. 3, 16:

    arca Domini,

    ib. Jos. 4, 4:

    arca Dei,

    ib. 1 Reg. 11, 17; and absol.:

    arca,

    ib. Exod. 30, 6; ib. Deut. 10, 5.—
    C.
    A small, close prison, a cell:

    (Servi) in arcas coniciuntur, ne quis cum iis colloqui possit,

    Cic. Mil. 22 fin.; cf. Fest. p. 264 Müll. —
    D.
    In mechanics, the water-box of a hydraulic machine, Vitr. 10, 13.—
    E.
    A watercistern, a reservoir, Vitr. 6, 3.—
    F.
    A quadrangular landmark; cf. Scriptt. Agrim. pp. 119, 222, 223, 271 Goes.

    Lewis & Short latin dictionary > arca

  • 16 astutus

    astūtus, a, um, adj. [a lengthened form of the ante-class. astus, like versutus from versus, cinctutus from cinctus; and astus itself has the form of a P. a., q. v. init. ], shrewd, sagacious, expert; or (more freq., cf. astutia) in mal. part., sly, cunning, artful, designing, etc.
    * I.
    Ante-class. form astus, a, um: asta lingua, Att. ap. Non. p. 1, 54.—
    II.
    Class. form astūtus:

    malus, callidus, astutus admodum,

    Plaut. Am. 1, 1, 112:

    Causam dicere adversus astutos, audacīs viros, valentes virgatores,

    id. As. 3, 2, 19:

    non tam astutus, neque ita perspicax,

    Ter. Heaut. 5, 1, 1:

    verum ego numquam adeo astutus fui, Quin etc.,

    id. Ad. 2, 2, 13:

    ratio,

    Cic. Verr. 1, 11 fin.:

    nihil astutum,

    id. Or. 19, 64: hoc celandi genus est hominis non aperti, non simplicis, non ingenui;

    versuti potius, obscuri, astuti, fallacis,

    id. Off. 3, 13, 57:

    astuti Getae,

    Prop. 5, 5, 44:

    Parthorum astutae tela remissa fugae,

    id. 4, 8, 54:

    ut est astuta et ingeniosa sollertia,

    Plin. 36, 26, 66, § 192, where Jan omits astuta et:

    gens non astuta, nec callida,

    Tac. G. 22 et saep.:

    pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    Hor. S. 1, 3, 62:

    homo sagax et astutus,

    Mart. 12, 88, 4:

    Est vir astutus multorum eruditor,

    Vulg. Eccli. 37, 21:

    vulpes,

    Hor. S. 2, 3, 186:

    consilium,

    Gell. 5, 10 al. —As subst. (eccl. Lat.):

    Astutus omnia agit cum consilio,

    Vulg. Prov. 13, 16; ib. Eccli. 18, 28.— Comp.:

    fallacia astutior,

    Plaut. Cas. 5, 1, 7:

    si qui me astutiorem fingit (followed by callidius),

    Cic. Fam. 3, 8, 6:

    qui custodit increpationes, astutior fiet,

    Vulg. Prov. 15, 5.—
    * Sup.:

    astutissimus adversarius,

    Aug. Serm. 17: astutissima calliditas, id. Civ. Dei, 21, 6.— Adv.: astūtē, craftily, cunningly:

    astute comminisci aliquid,

    Plaut. Ep. 2, 2, 96:

    docte atque astute captare,

    id. Most. 5, 1, 21:

    consulte, docte atque astute cavere,

    id. Rud. 4, 7, 14: Astute, shrewdly done, Ter. And. 1, 2, 12:

    astute labefactare aliquem,

    id. Eun. 3, 3, 3:

    satis astute adgredi aliquem,

    id. Phorm. 5, 8, 75:

    astute reticere aliquid,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 2, 1: astute nihil agere, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 3.— Comp.:

    astutius ponere aliquid,

    Varr. L. L. 9, 1 Müll.— Sup.:

    astutissime componere aliquid,

    Gell. 18, 4:

    astutissime excogitare,

    Lact. 1, 22: astutissime fingi, Aug. Civ. Dei, 19, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > astutus

  • 17 canonica

    cănŏnĭcus, a, um, adj., = kanonikos, according to rule or measure.
    I.
    In music:

    ratio,

    the theory of harmony, Vitr. 1, 1; 5, 3; cf. Gell. 16, 18, 5.—
    II.
    In astronomy: defectiones solis, as following at regular intervals, Aug. Civ. Dei, 3, 15.— Subst.: cănŏ-nĭci, ōrum, m., theorists, Plin. 2, 17, 14, § 73; and cănŏnĭca, ōrum, n., = canonica ratio, theory:

    luminum,

    Plin. Ep. 1, 2, 12.—
    III.
    Of or pertaining to an annual tribute:

    pensitationes,

    Cod. Just. 12, 62, 2:

    equi,

    ib. 11, 17, 3:

    vestes,

    ib. 11, 9, 1.—
    IV.
    Eccl. Lat., of or belonging to the canon, canonical: libri, Aug. Civ. Dei, 18, 36; id. Doctr. Christ. 2, 8.—
    V.
    In later eccl. Lat. subst.: cănŏnĭ-cus, i, m., one of the rule or discipline, i. e. clericus, a clergyman, as distinguished from laicus, one of the people, and monachus, a recluse, Antioch. Can. 2, 6, 11; hence the mod. canon or prebendary.Adv.: că-nŏnĭcē, according to Church discipline, regularly, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > canonica

  • 18 canonice

    cănŏnĭcus, a, um, adj., = kanonikos, according to rule or measure.
    I.
    In music:

    ratio,

    the theory of harmony, Vitr. 1, 1; 5, 3; cf. Gell. 16, 18, 5.—
    II.
    In astronomy: defectiones solis, as following at regular intervals, Aug. Civ. Dei, 3, 15.— Subst.: cănŏ-nĭci, ōrum, m., theorists, Plin. 2, 17, 14, § 73; and cănŏnĭca, ōrum, n., = canonica ratio, theory:

    luminum,

    Plin. Ep. 1, 2, 12.—
    III.
    Of or pertaining to an annual tribute:

    pensitationes,

    Cod. Just. 12, 62, 2:

    equi,

    ib. 11, 17, 3:

    vestes,

    ib. 11, 9, 1.—
    IV.
    Eccl. Lat., of or belonging to the canon, canonical: libri, Aug. Civ. Dei, 18, 36; id. Doctr. Christ. 2, 8.—
    V.
    In later eccl. Lat. subst.: cănŏnĭ-cus, i, m., one of the rule or discipline, i. e. clericus, a clergyman, as distinguished from laicus, one of the people, and monachus, a recluse, Antioch. Can. 2, 6, 11; hence the mod. canon or prebendary.Adv.: că-nŏnĭcē, according to Church discipline, regularly, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > canonice

  • 19 canonici

    cănŏnĭcus, a, um, adj., = kanonikos, according to rule or measure.
    I.
    In music:

    ratio,

    the theory of harmony, Vitr. 1, 1; 5, 3; cf. Gell. 16, 18, 5.—
    II.
    In astronomy: defectiones solis, as following at regular intervals, Aug. Civ. Dei, 3, 15.— Subst.: cănŏ-nĭci, ōrum, m., theorists, Plin. 2, 17, 14, § 73; and cănŏnĭca, ōrum, n., = canonica ratio, theory:

    luminum,

    Plin. Ep. 1, 2, 12.—
    III.
    Of or pertaining to an annual tribute:

    pensitationes,

    Cod. Just. 12, 62, 2:

    equi,

    ib. 11, 17, 3:

    vestes,

    ib. 11, 9, 1.—
    IV.
    Eccl. Lat., of or belonging to the canon, canonical: libri, Aug. Civ. Dei, 18, 36; id. Doctr. Christ. 2, 8.—
    V.
    In later eccl. Lat. subst.: cănŏnĭ-cus, i, m., one of the rule or discipline, i. e. clericus, a clergyman, as distinguished from laicus, one of the people, and monachus, a recluse, Antioch. Can. 2, 6, 11; hence the mod. canon or prebendary.Adv.: că-nŏnĭcē, according to Church discipline, regularly, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > canonici

  • 20 canonicus

    cănŏnĭcus, a, um, adj., = kanonikos, according to rule or measure.
    I.
    In music:

    ratio,

    the theory of harmony, Vitr. 1, 1; 5, 3; cf. Gell. 16, 18, 5.—
    II.
    In astronomy: defectiones solis, as following at regular intervals, Aug. Civ. Dei, 3, 15.— Subst.: cănŏ-nĭci, ōrum, m., theorists, Plin. 2, 17, 14, § 73; and cănŏnĭca, ōrum, n., = canonica ratio, theory:

    luminum,

    Plin. Ep. 1, 2, 12.—
    III.
    Of or pertaining to an annual tribute:

    pensitationes,

    Cod. Just. 12, 62, 2:

    equi,

    ib. 11, 17, 3:

    vestes,

    ib. 11, 9, 1.—
    IV.
    Eccl. Lat., of or belonging to the canon, canonical: libri, Aug. Civ. Dei, 18, 36; id. Doctr. Christ. 2, 8.—
    V.
    In later eccl. Lat. subst.: cănŏnĭ-cus, i, m., one of the rule or discipline, i. e. clericus, a clergyman, as distinguished from laicus, one of the people, and monachus, a recluse, Antioch. Can. 2, 6, 11; hence the mod. canon or prebendary.Adv.: că-nŏnĭcē, according to Church discipline, regularly, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > canonicus

См. также в других словарях:

  • DEI — ist die Abkürzung für: DEI (Energieversorger), griech. Dimosia Epichirisi Ilektrismou, staatliche Stromgesellschaft und größter Energieversorger Griechenlands Deutsches Entomologisches Institut, eine insektenkundliche Forschungseinrichtung… …   Deutsch Wikipedia

  • DEI — is a three letter acronym. It may refer to one of the following: DEI (Greek national electrical company) FIFA Trigramme for Dutch East Indies Dale Earnhardt, Inc., a current NASCAR team DEI, Dayalbagh Educational Institute, university in Agra,… …   Wikipedia

  • dei — déi prep.art.m.pl., art.part.m.pl. FO 1. prep.art.m.pl. → 1di 2. art.part.m.pl., un po di, una certa quantità di: ho comprato dei quaderni {{line}} {{/line}} VARIANTI: de . ETIMO: comp. di 1di e 2i …   Dizionario italiano

  • dei — /DEO elem. zeu, zeitate . (fr. déi , déo , cf. lat. deus) Trimis de raduborza, 15.09.2007. Sursa: MDN …   Dicționar Român

  • Dei — (pers.), 1) der erste Wintermond, unserm December entsprechend; 2) so v.w. Dey …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Dei — (Dey, Daji, türk.), eigentlich Oheim mütterlicherseits; so pflegten die Janitscharen den kommandierenden Offizier anzureden, und so hieß von 1600 bis 1830 das Oberhaupt der den Raubstaat Algerien (s.d.) beherrschenden Janitscharenmiliz. Neben… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Dei — (genauer Dâi, türk., d.i. mütterlicher Oheim), seit dem 18. Jahrh. Titel des der Janitscharenmiliz entnommenen Paschas des Barbareskenstaates Algier …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Dei — Dei,   Dai, Dayɪ [da jɪ; türkisch »Oheim« (mütterlicherseits)],    1) Anrede der Janitscharenoffiziere (Agas).    2) vom 17. Jahrhundert bis 1830 Titel des von den Janitscharen gewählten und (bis 1711) vom türkischen Sultan abhängigen Herrschers… …   Universal-Lexikon

  • dei — Mot Monosíl·lab Nom masculí …   Diccionari Català-Català

  • DEI — (data entry instructions) directions indicating how to enter certain information (i.e. into a computer or database) …   English contemporary dictionary

  • dei — s. m. 1. Presidente de corporação administrativa entre os muçulmanos. 2.  [Antigo] Régulo de Argel …   Dicionário da Língua Portuguesa

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»